Leczenie chorób proktologicznych

Najczęstsze schorzenia proktologiczne:

• guzki krwawnicowe – hemoroidy
• szczeliny odbytu
• przetoki około odbytnicze
• polipy odbytnicy
• zapalenie odbytnicy i odbytu
• ropnie
• świąd odbytu

Możemy Państwu zaproponować pacjentom różnorodne metody leczenia schorzeń proktologicznych. Dobór odpowiedniego schematu leczenia uzależniony jest od stopnia zaawansowania choroby, który to określony jest podczas konsultacji z naszymi specjalistami.

Lekarze

Dr n. med. Marek Bednarski

specjalista chirurgii ogólnej

Dr Tomasz Chmurowicz

specjalista chirurgii ogólnej

Żylaki odbytu

Żylaki odbytu (inaczej hemoroidy lub guzki krwawnicze) to naturalna struktura odbytu mająca na celu zapewnić szczelność płynową i gazową odbytu. Powszechnie o żylakach odbytu mówi się kiedy sprawiają dolegliwości czyli są chore.

Najczęstszą chorobą żylaków odbytu jest zakrzepica objawiająca się pojawieniem się nagle, z dnia na dzień, bolesnego twardego guzka okolicy odbytu – postępowanie medyczne zależy od nasilenia dolegliwości i obszaru żylaka zajętego zakrzepem co można rozpoznać w czasie badania proktologicznego. W razie silnego bólu koniecznym może być badanie w znieczuleniu. Najczęściej wystarczają leki ale mogą się okazać konieczne ambulatoryjne nacięcie żylaka z ewakuacją zakrzepu w znieczuleniu miejscowym lub wycięcie zmienionego żylaka w ramach chirurgii jednodniowej.

Przewlekłe dolegliwości powodują powiększone żylaki, które przemieszczają się poza swoje anatomiczne miejsce (wypadają) co może zmieniać okolicę odbytu w czasie oddawania stolca lub na stałe. Może to powodować uczucie dyskomfortu, pieczenia, bólu, świądu oraz utrudnia utrzymanie higieny. Przemieszczające się żylaki są podatne na urazy: łatwo krwawią,  przebudowują się i łatwiej ulegają zakrzepom. W zależności od zaawansowania zmian, co można stwierdzić w czasie badania proktologicznego, dobiera się postępowanie medyczne. W łagodnych postaciach wystarcza zmodyfikowanie trybu życia, pomocne są też leki stosowane okresowo, trwałe zmiany mogą być skorygowane zabiegami małoinwazyjnymi.

Zabiegi małoinwazyjne obejmują obszar żylaków położony wewnątrz odbytu oddalony od bardzo wrażliwej na ból skóry odbytu (anodermy). Te zabiegi to zaciśniecie gumowym pierścieniem części żylaka (banding, „gumkowanie”, metoda Barrona), które powoduje  przerwanie dopływu krwi do żylaka po w wyniku czego ulega on martwicy z niedokrwienia i odpada a w miejscu ucisku pozostaje blizna. Kolejnym typem zabiegów jest ablacja, czyli zniszczenie struktury żylaka i zamiana go w bliznę. Istnieje wiele sposobów zniszczenia żylaków natomiast najistotniejsza jest możliwość zniszczenia żylaka w sposób najbardziej kontrolowany – tak aby powstała blizna zmniejszała i wciągała żylaka na jego anatomiczne miejsce ale nie deformowała odbytu i zagrażała jego funkcji. Są to zabiegi wykonywane laserem (LHP) i falami radiowymi (RFITTH).

Rozległe żylaki odbytu powodujące jego deformację mogą być leczone chirurgicznie i tu też można postępować małourazowo usuwając żylaki w trybie chirurgii jednodniowej etapowo (z wykorzystaniem termostaplera), czyli zamiast jednej dużej i bolesnej operacji usunięcia 3 żylaków można wykonać 3 mniejsze zabiegi w odstępach paromiesięcznych w czasie, których odbyt się w pełni zagoi a blizna przestanie być odczuwalna.

Szczelina odbytu

Istotą szczeliny odbytu jest linijna rana skóry odbytu biegnąca do wnętrza kanału odbytu. Ostra szczelina odbytu charakteryzuje się silnym bólem odbytu. Ból ten nasila skurcz mięśnia zwieracza a skurcz mięśnia zgniata ranę co nasila ból i tak powstaje chorobowe błędne koło. Istnienie rany powoduje nie tylko ból ale i sprzyja krwawieniom zwłaszcza po oddaniu stolca czyli rozciągnięciu rany.

Podstawową metodą leczenia szczeliny odbytu jest przerwanie błędnego koła skurczu mięśnia zwieracza. Początkowo może być wystarczające postępowanie przeciwbólowe zarówno miejscowe jak i doustne (ogólne), w dalszej kolejności są leki osłabiające funkcję mięśnia zwieracza i w końcu zabieg chirurgiczny. Należy także pamiętać o fakcie, że długo trwająca i nie gojąca się rana zaczyna być podejrzana o przemianę nowotworową.

Przetoka odbytu

Przetoką odbytu nazywany jest kanał prowadzący z wnętrza odbytu na skórę nie kontrolowany przez zwieracz. Powstaje on wskutek zakażenia tkanki przy odbycie, które szerzy się pod skórę pośladka a następnie przebija się na zewnątrz. Taki kanał jest zasilany treścią z wnętrza  odbytu co może objawiać się wyciekiem treści ropnej lub kałowej i brudzeniem bielizny niezależnie od czynności mięśnia zwieracza a w przypadku bliznowatego zamknięcia się skóry nad ujściem kanału zbierająca się treść z odbytnicy tworzy odgałęzienie kanału i nowy ropień pod skórą tak powstają przetoki wielokanałowe.

Podstawowym sposobem leczenia przetoki jest w pierwszej kolejności zapewnienie odpływu przez jeden możliwie najkrótszy kanał i utrzymanie tego stanu do czasu wygojenia się wszystkich odgałęzień. Dopiero wówczas można podjąć się likwidacji kanału i przy tym  najważniejszym elementem postępowania jest zachowanie czynności zwieracza odbytu. Istnieje wiele metod likwidacji kanału przetoki i żadna niestety nie jest doskonała. Od niedawna dostępna jest metoda ablacji laserowej kanału przetoki, która cechuje się dużym bezpieczeństwem i w razie niepowodzenia może być powtarzana bez szkody dla mięśnia zwieracza.

Konsultacja specjalistyczna jest często uzupełniana następującymi procedurami:

• badanie kliniczne, palpacyjne
• anoskopia – badanie wziernikowe okolicy odbytu
• rektoskopia (badanie rektoskopowe) – badanie wziernikowe odbytnicy z oceną hemoroidów i kwalifikacją do leczenia
• sztywna sigmoidoskopia – badanie wziernikowe końcowego odcinka jelita grubego – od odbytu do esicy
• kolonoskopia – badanie całego jelita grubego
• pobieranie wycinków z badanych okolic z następczą diagnostyką histopatologiczną.
• usuwanie polipów z badaniem histopatologicznym

Po konsultacji każdemu pacjentowi proponuje się odpowiedni schemat leczenia. Do najczęstszych metod zalecanych przez naszych specjalistów stosowanych w leczeniu żylaków odbytu zalicza się

Metody leczenia:

• postępowanie zachowawcze – preparaty farmaceutyczne, czopki
• postępowanie małoinwazyjne – opaskowanie żylaków odbytu (banding)
• postępowanie małoinwazyjne – krioterapia, laseroterapia, skleroterapia
• postępowanie chirurgiczne – usunięcie żylaków odbytu: metody zamknięte (Fergusson), metody otwarte ( Milligan-Morgan )
• Termoablacja naczyń hemoroidalnych z wykorzystaniem fal radiowych wysokiej częstopliwości – RFITTH Celon firmy Olympus. Jest to obecnie jedna z najnowocześniejszych i najmniej inwazyjnych metod leczenia zaawansowanej choroby hemoroidalnej powikłanej krwawieniem z odbytu. Procedura ta jest skuteczną metodą w leczeniu żylaków odbytu III i IV stopnia, poprzez zmniejszenie przepływu krwi przez sploty okołoodbytowe oraz włóknienie tkanek powyżej kanału odbytu, co w znacznym stopniu zmniejasza wypadanie błony śluzowej na zewnątrz. Zabieg wykonywany jest w strefie poza świadomym odczuwaniem bólu. W związku z tym dolegliwości po zabiegu praktycznie nie występują lub są niewielkie. Komfort i skuteczność leczenia znacznie przewyższa obecnie stosowane metody chirurgiczne.